Mae prif sefydliadau cerdded a beicio'r DU yn cefnogi cynlluniau i gael mwy o bobl i gerdded a beicio, wrth i'r Llywodraeth heddiw (13 Tachwedd) gyhoeddi ail rownd ei Chronfa Teithio Llesol.
© Crispin Hughes
Mae'r Gynghrair Cerdded a Beicio, sy'n cynnwys Cymdeithas Beiciau, British Cycling, Cycling UK, Living Streets, Walk Wheel Cycle Trust a'r Ramblers, yn nodi'r achos brys dros Gymdogaethau Traffig Isel.
Mae'r gynghrair hefyd yn defnyddio tystiolaeth ac astudiaethau achos o bob cwr o'r wlad i fynd i'r afael â'r mythau trefol sydd wedi dod i'r amlwg o'u cwmpas.
Ynglŷn â'r adroddiad
Mae'r adroddiad yn dwyn ynghyd leisiau blaenllaw yn y mudiad teithio llesol, gan gynnwys Chris Boardman a chyn Ysgrifennydd Gwladol yr Wrthblaid dros Drafnidiaeth, Mary Creagh.
Mae'n ateb y cwestiynau cyffredin am dagfeydd, a'r effeithiau canfyddedig ar fusnes, gwasanaethau brys ac ymgynghori lleol.
Cyllid wedi'i ddarparu hyd yn hyn
Ym mis Mai, cyhoeddodd y llywodraeth gronfa teithio llesol brys gwerth £225m i gynghorau yn Lloegr i annog pobl i fabwysiadu arferion teithio iachach, helpu i gadw pellter cymdeithasol ac atal tagfeydd traffig.
Roedd cyllid hefyd ar gael gan Lywodraethau Cymru a'r Alban i gynghorau i weithredu mesurau cerdded a beicio.
Roedd Tranche 1 ar gyfer mesurau sy'n gysylltiedig â Covid dros dro, tra bod y gyfran 2 heddiw, sy'n cyfateb i £175m, ar gyfer prosiectau tymor hwy sy'n darparu mannau diogel i bobl gerdded, beicio ac olwyn.
Adeiladu'n ôl yn well ar ôl Covid-19
Wrth siarad ar ran y Gynghrair Cerdded a Beicio, dywedodd Mary Creagh, Prif Swyddog Gweithredol, Living Streets:
"Dylai pawb deimlo'n ddiogel i gerdded, beicio, olwyn neu sgwtera ar ein strydoedd, ond nid yw hynny'n wir mewn gormod o drefi a dinasoedd.
"Ledled y wlad, mae mwyafrif tawel o blaid mwy o strydoedd sy'n gyfeillgar i bobl, ond yn rhy aml mae eu lleisiau'n cael eu boddi allan gan leiafrif lleisiol.
"Mae'n hanfodol bod mwy o bobl yn dechrau cerdded a beicio ar gyfer teithiau lleol, er mwyn lleihau tagfeydd, gwella ansawdd aer a mynd i'r afael â'r epidemigau deublyg o unigrwydd a gordewdra.
"Rydym yn gobeithio y bydd yr adroddiad hwn yn cefnogi cynghorwyr i adeiladu'n ôl yn well ar ôl y pandemig."
Mae angen i awdurdodau lleol barhau i'w gwneud hi'n haws i bobl gerdded a beicio.
Angen mwy o le ar frys i gerdded a beicio
Dywedodd Daisy Narayanan, Cyfarwyddwr Trefolaeth yn Walk Wheel Cycle Trust, yr elusen cerdded a beicio:
"Fe greodd argyfwng Covid-19 angen newid y ffordd rydyn ni'n symud o gwmpas yn ein trefi a'n dinasoedd, gyda cherdded a beicio yn cael eu hystyried yn un o'r dulliau cludo mwyaf diogel yn ystod y pandemig.
"Mae'r brys hwn i ddynodi mwy o le ar gyfer cerdded a beicio wedi creu gwrthwynebiad yn naturiol gan fod newid yn gallu bod yn anodd i bobl, yn enwedig yn ystod cyfnod o argyfwng.
Rhan o'r ateb i fynd i'r afael â newid hinsawdd
Mae Daisy yn parhau:
"Fodd bynnag, mae cefnogaeth gyffredinol gan y cyhoedd i weithredu er mwyn ei gwneud hi'n haws cerdded, olwyn a beicio o amgylch ein trefi a'n dinasoedd.
"Mae ein pôl piniwn diweddaraf gan YouGov yn dangos bod saith o bob deg (71%) o rieni'r DU yn cytuno y dylai awdurdodau lleol gymryd camau i'w gwneud hi'n haws i deuluoedd deithio'n egnïol i'r ysgol.
"Mae angen i awdurdodau lleol, felly, barhau i'w gwneud hi'n haws i bobl gerdded a beicio.
"Ac mae cyllid Tranche 2 yn gyfle enfawr i ddatblygu'r gwaith sydd eisoes wedi dechrau, a chreu strydoedd a lleoedd mwy diogel, iachach a gwirioneddol gynhwysol.
"Mae hyn hefyd yn rhan hanfodol o'r ateb i gyrraedd targedau newid hinsawdd y llywodraeth.
"Mae sefydliadau fel Walk Wheel Cycle Trust yma i helpu a rhannu ein harbenigedd gydag awdurdodau lleol, boed hynny'n ymwneud â chymunedau neu'n rhoi cynlluniau ar waith."
